Індывідуальная траекторыя росту

Пераможцам алімпіяды становіцца той, хто здольны да самастойнага пошуку, адрозніваецца ўпартасцю і працаздольнасцю, імкнецца да росту. Пераможцы Рэспубліканскай алімпіяды па геаграфіі чарговы раз пацвердзілі гэтую аксіёму.

Алімпіяда праходзіла ў Маладзечне. 110 школьнікаў з розных куткоў Беларусі змагаліся ў ведах па геаграфіі як у тэорыі, так і на практыцы, дэманструючы мысленне і кемлівасць, здольнасць свабодна і лагічна выкладаць матэрыял, выкарыстоўваючы геаграфічныя тэрміны і паняцці, выяўляючы пэўныя заканамернасці.

У выніку 10 разумнікаў і разумніц з найлепшымі ведамі прадмета сталі ўладальнікамі дыпломаў I ступені. Сярод іх чацвёра школьнікаў з Віцебшчыны, двое з Гродзеншчыны, па адным з Мінскай і Гомельскай абласцей, а таксама двое мінчан. Дыпломы II ступені заваявалі 15 чалавек, а дыпломы III ступені заслужана атрымалі 25 юнакоў і дзяўчат.

Сярод пераможцаў ёсць такія, хто паспяхова ўдзельнічае ў рэспубліканскай алімпіядзе не першы раз. У прыватнасці, уладальнік дыплома I ступені Раман Пенязь, навучэнец 10 класа гімназіі № 1 Слуцка.  Для Рамана, які ўпершыню вырашыў паспрабаваць свае сілы ў алімпіядным руху ў 8 класе, гэта ўжо трэцяя алімпіяда. Захапленне юнака геаграфіяй пачалося ў дзяцінстве з вывучэння палітычнай карты свету, якая вісела ў кватэры на сцяне. “Праходзячы міма карты, я самастойна запамінаў назву акіянаў і мораў, кантынентаў і краін, іх сталіцы. Бацькі заахвочвалі гэтае захапленне. Але ў поўнай меры цікавасць да гэтай комплекснай навукі аб свеце, грамадстве, людзях ува мне развілі настаўнікі, і гэта перайшло ужо ў новае рэчышча”, — расказвае Раман Пенязь.

Зацікавіла дапытлівага школьніка геаграфіяй Марына Цвірко, педагог з 32-гадовым стажам, якая прыглядзела кемлівага хлопца яшчэ ў 6 класе і прапанавала займацца дадаткова. “Спачатку жаданне наведваць дадатковыя заняткі выказалі чалавек сем, але ўжо напрыканцы года іх засталося трое, — успамінае Марына Францаўна. — Каб захапіць дзяцей прадметам, рыхтавала для іх цікавыя заданні, праводзіла ўрокі ў гульнявой форме. У такім узросце школьнікаў цікавіць усё загадкавае, невядомае, цяжкавытлумачальнае. Вялікай папулярнасцю ў навучэнцаў карыстаюцца інтэрактыўныя картаграфічныя гульні і трэнажоры, размешчаныя ў лакальнай сетцы нашай гімназіі, якія выкарыстоўваюцца і на ўроках, і ў пазакласнай рабоце, і падчас падрыхтоўкі да алімпіяд: “Геаграфія для разумнікаў”, GeoGrafix 2, Globe, трэнажор “Заходняя Еўропа” і інш.».

Аднак адданым геаграфіі застаецца толькі той, хто здольны да самастойнага пошуку, адрозніваецца ўпартасцю і працаздольнасцю, імкнецца да росту. З такімі дзецьмі ўсе наступныя гады педагог узмоцнена займаецца як на ўроках, так і ў пазаўрочны час, на факультатывах. Заняткі праходзяць індывідуальна і ў групах, прычым старэйшыя часта займаюцца з малодшымі, на карысць і адным, і другім. “Рыхтуючыся да алімпіяды, дзіцяці трэба самастойна чытаць шмат літаратуры, уважліва разглядаць вялікія патокі фота- і відэакантэнту, — удакладняе Марына Цвірко. — А яшчэ быць эканамічна падкаваным. Практычны блок уключае самыя розныя заданні, у тым ліку занаванне тэрыторыі на мясцовасці і складанне плана землекарыстання, аналіз кліматаграм, полаўзроставых пірамід, пабудову комплекснага фізіка-геаграфічнага профілю і асобна профілю рэльефу, расліннасці, глеб і інш. Кожны год, займаючыся падрыхтоўкай, я і сама даведваюся нешта новае. На апошнім падрыхтоўчым этапе ў гімназіі праходзяць міжшкольныя факультатывы, для школьнікаў і педагогаў арганізоўваюцца семінары і вэбінары ў Мінскім абласным інстытуце развіцця адукацыі. Прыемна, што ў любых нашых ініцыятывах на шляху росту адміністрацыя гімназіі заўсёды аказвае падтрымку”.

Марына КУНЯЎСКАЯ.
Фота аўтара

Энергазберажэнне як лад жыцця

У Брэсце падвялі вынікі ХV Рэспубліканскага конкурсу “Энергамарафон”.

У адборачных этапах спаборніцтва ўдзельнічалі амаль 3,5 тысячы праектаў у галіне энергазберажэння, эфектыўнага і рацыянальнага выкарыстання энергарэсурсаў. Лепшыя з іх прэзентавалі 114 фіналістаў з 56 устаноў адукацыі краіны. 

Пераможцаў вызначалі ў 4 намінацыях, якія тычыліся эканоміі энергарэсурсаў у побыце, павышэння энергаэфектыўнасці прадпрыемстваў, альтэрнатыўных крыніц энергіі, інфармацыйна-прапагандысцкай дзейнасці ў сферы энергазберажэння і інш. 

Асаблівую цікавасць выклікалі праекты, што мелі практычную накіраванасць. Так, Іван Каваленка з сярэдняй школы № 45 Магілёва даследаваў магчымасць атрымання электрычнасці ад “ляжачых паліцэйскіх”. Павел Кецко з Палескага дзяржаўнага аграрнага каледжа імя У.Ф.Міцкевіча вырабіў крэсла PowerBank. Дзмітрый Шляжко з Белаазёрскага дзяржаўнага ПТК электратэхнікі распрацаваў сістэму аўтаматычнага кіравання вулічным асвятленнем на базе праграмуемага лагічнага рэле.

Дыпломы І ступені атрымалі Ягор Кудра з сярэдняй школы № 23 Віцебска (відэаролік “7 крокаў да мэты № 7”), Арцём Рондзік з сярэдняй школы № 18 Барані Аршанскага раёна (лістоўка “Трымай пяць”), Аляксандра Кароткіна з сярэдняй школы № 11 Віцебска (плакат “Сіла ў адзінстве!”), Ганна Рудзькова з гімназіі № 4 Віцебска (малюнак “Энергазберажэнне ў корані мяняе жыццё”), Ульяна Вараб’ёва з гімназіі № 5 імя І.І.Люднікава Віцебска (праект “Аптымізацыя выкарыстання энергіі цеплавых патокаў за кошт эфекту Каанда”), калектывы сярэдняй школы № 10 Светлагорска (праект “Па дарозе адзінства ў “ЭнергаБеларусь”) і сярэдняй школы № 12 імя Л.М.Філіпенкі Віцебска (праект “Прыдзвінская акадэмія энергазберажэння”).

Пераможцы і прызёры конкурсу былі адзначаны дыпломамі і сувенірамі дэпартамента па энергаэфектыўнасці Дзяржаўнага камітэта па стандартызацыі Беларусі. 

Сяргей ГРЫШКЕВІЧ

Па матэрыялах https://nastgaz.by/.

«Народная асвета» рекомендует: 

Вочы Зямлі. Вандроўкі па роднай Беларусі

 І. У. Ягоўдзік

Кніга Уладзіміра Ягоўдзіка «Вочы Зямлі. Вандроўкі па роднай Беларусі» прысвячаецца багаццям беларускай прыроды. Навукова-папулярныя звесткі пра беларускія лясы, азёры, рэкі і крыніцы аўтар па-майстэрску спалучае з народнымі паданнямі і легендамі. Выданне стане верным сябрам таму, хто хоча пашырыць і ўзбагаціць свае веды па геаграфіі, біялогіі і гісторыі роднага краю.

Адрасуецца аматарам роднай прыроды сярэдняга і старэйшага школьнага ўзросту.

18.37 руб.

Да родных вытокаў. У дапамогу краязнаўцу

 С. Б. Холеў

У кнізе раскрываюцца асноўныя напрамкі і віды краязнаўства і змяшчаюцца матэрыялы аб спосабах арганізацыі краязнаўчай работы з навучэнцамі ва ўмовах сучаснага адукацыйнага працэсу. Падрабязна апісваецца методыка правядзення разнастайных краязнаўчых даследаванняў, накіраваных на ўсебаковае вывучэнне мясцовасці, даюцца рэкамендацыі па практычным прымяненні вынікаў праведзенай краязнаўчай работы.
Адрасуецца выкладчыкам устаноў агульнай сярэдняй адукацыі і дадатковай адукацыі дзяцей і моладзі, студэнтам педагагічных спецыяльнасцей вышэйшых навучальных устаноў, краязнаўцам-аматарам.

14.34 руб.

Энциклопедия юного учёного

И. А. Токарева

Эта книга открывает серию «Школьная энциклопедия» и знакомит юных читателей с основными законами природы, миром молекул и звёзд, растений и животных, океанов и вулканов. В конце книги даны занимательные опыты.

17.56 руб.