Лепшых студэнтаў СНД — 2022 выбіралі сярод навучэнцаў першай і другой ступені вышэйшай адукацыі Расіі, Беларусі, Казахстана, Узбекістана, Малдовы і інш. Арганізатарам праекта выступіла Міжнародная асацыяцыя маладых вучоных. Студэнты факультэта эстэтычнай адукацыі БДПУ імя Максіма Танка ўпершыню ўдзельнічалі ў конкурснай праграме міжнароднага праекта.
Аліса Булдакова і Настасся Есауленка — студэнткі факультэта эстэтычнай адукацыі БДПУ імя Максіма Танка — сталі лепшымі студэнткамі СНД. Абедзве яскравы прыклад таго, што ўсё пачынаецца ў дзяцінстве, і цікавасць да прафесіі таксама.
Дыялог з творчасцю
Мне хочацца навучыць дзяцей разумець мову мастацтва, бо дыялог творчасці — гэта дыялог без меж.
Пра метады выкладання школьнага прадмета “Мастацтва”, будучую прафесію і вучобу ў педуніверсітэце расказвае Аліса Булдакова.
“У выбары факультэта не было ніякіх сумненняў. Паступіўшы на спецыяльнасць “Музычнае мастацтва і сусветная мастацкая культура”, змагла не толькі дакрануцца да музыкі, але і даведацца пра мастацтва ў цэлым: пра жывапіс, архітэктуру, скульптуру і г.д., — расказала студэнтка. — Менавіта творчасць дазваляе зразумець іншага чалавека”.
Па словах А.Булдаковай, вучоба ў БДПУ дае магчымасць раскрыцца абсалютна ўсім. Кожны навучальны год насычаны рознымі творчымі і навуковымі праектамі. “За 4 гады вучобы на факультэце эстэтычнай адукацыі я шмат разоў выступала ў складзе хору Gaudeamus і народнага ансамбля музыкі і песні “Ярыца”. Зімой у нашым універсітэце праходзіць праект “Зорны паход”, які дае магчымасць дакрануцца да нацыянальнай гісторыі і адчуць сваю ідэнтычнасць”, — адзначыла дзяўчына.
На ФЭА штогод праводзяцца навуковыя канферэнцыі, дзякуючы якім можна паглыбіцца ў выбраную тэму і даследаваць яе больш падрабязна. Аліса некалькі разоў удзельнічала ў навуковых канферэнцыях і праектах “Гарбузовы фэст” і “Метамарфозы”. Усё гэта дамагло ёй “адчуць упэўненасць ва ўласных творчых сілах, усвядоміць шматграннасць магчымасцей удзелу ў культуратворчых працэсах”.
Да таго ж і выкладчыкі ФЭА імкнуцца зрабіць вучэбны працэс цікавым. А таму ў час падрыхтоўкі семінараў і індывідуальных заданняў студэнт можа самастойна выбраць тую тэму, якая яго больш прыцягвае. Пры падборы індывідуальнай праграмы для музычнага інструмента, дырыжыравання і вакалу выкладчыкі заўсёды ідуць насустрач сваім вучням, падтрымліваючы іх і дапамагаючы рэалізаваць задуманае. “Хацелася б выказаць падзяку нашаму дэкану С.М.Кабачэўскай за шчырую падтрымку любых студэнцкіх праектаў. Без яе непахіснай упэўненасці ў поспеху задуманай справы я не прыняла б удзел у конкурсе “Лепшы студэнт СНД”, — прызналася Аліса.
На пачатку года А.Булдаковай прапанавалі паўдзельнічаць у конкурсе “Лепшы студэнт” сярод навукова-адукацыйных устаноў СНД. Яна пад кіраўніцтвам кандыдата мастацтвазнаўства дацэнта Лідзіі Аляксандраўны Шкор падрыхтавала артыкул “Абнаўленне метадаў выкладання прадмета “Мастацтва” ў кантэксце работы з навучэнцамі пакалення Digital Natives”, які быў адзначаны дыпломам І ступені і апублікаваны ў IV Міжнародным кніжным выданні краін СНД.
“Абавязковай часткай урока мастацтва з’яўляецца практычная творчая частка. Мой артыкул прысвечаны абноўленым метадам работы са школьнікамі лічбавага пакалення, — патлумачыла аўтар. — Асноўная ідэя заключаецца ў тым, што лічбавыя прылады становяцца важнымі памочнікамі ў адукацыйным працэсе. Так, напрыклад, адным з галоўных метадаў стаў водкаст — невялікі відэаролік пра тое, што навучэнцы будуць праходзіць на наступным уроку або які пройдзены матэрыял трэба замацаваць. Гэты відэаролік асабліва актуальны для тых школьнікаў, хто адсутнічаў на ўроку ці вучыцца дома”.
Наступны метад, апісаны Алісай, называецца метадам пакрокавай дэталізацыі. Ён уключае ў сябе відэаматэрыял або набор малюнкаў, што дазваляюць разгледзець які-небудзь мастацкі твор больш дэталёва. Гэты метад важны для тых работ, якія складана разгледзець у маленькім фармаце падручніка. “Самым шырокім і перспектыўным метадам мы з навуковым кіраўніком лічым метад хуткіх тэхнік, якія неабходна ўкараняць на ўроках мастацтва. Сюды ўваходзяць пальчыкавае маляванне, эбру-маляванне, работа з малой колькасцю фарбаў (2—4) і інш. Хуткія тэхнікі дазваляюць вучням стаць непасрэднымі ўдзельнікамі творчага працэсу, праз сінхронную дзейнасць розуму і рук запаўняць свой унутраны свет энергіяй стварэння”, — дадала студэнтка.
Увогуле, выкладаючы прадмет “Мастацтва”, на думку нашай гераіні, сучаснаму настаўніку трэба ўлічваць рэальныя зацікаўленасці дзяцей, адштурхоўвацца ад іх для далейшай работы. “Мастацтва — гэта дзейнасць, накіраваная на духоўны рост чалавека, а мастацкая культура ёсць вопыт пачуццёвага асваення свету. Самае галоўнае ў выкладанні — любіць дзяцей, не крытыкаваць іх музычныя і мастацкія густы, а акуратна далучаць да сапраўднага мастацтва. Важна прымаць дзяцей, быць для іх настаўнікам, правадніком, зацікаўленым сябрам, які дапамагае знайсці свой любімы куточак у свеце культуры, — пераканана будучы педагог. — Вучні палюбяць мастацтва толькі ў тым выпадку, калі сам педагог улюбёны ў свой прадмет і імкнецца спазнаваць усё новыя і новыя глыбіні сваёй сферы”.
Лепшы студэнт СНД Аліса Булдакова марыць працягнуць вучобу ў магістратуры і аспірантуры БДПУ, звязаўшы сваё жыццё з навукай і педагогікай мастацтва. “Найбліжэйшыя планы — паспяхова
здаць дзяржаўныя экзамены і паступіць у магістратуру. Пасля заканчэння ўніверсітэта адназначна планую працаваць настаўніцай прадмета “Мастацтва” ў школе. Увогуле, хачу займацца навуковай педагагічнай дзейнасцю. Але я пераканана, навуковая дзейнасць без практыкі адхіляецца ад рэалій культуры і аддаляе мастацтва ад жыцця. Менавіта таму сваё жыццё планую звязаць з непасрэдным выкладаннем мастацтва дзецям і падлеткам”, — рэзюмавала Аліса Булдакова.
Музычны маршрут
Урок музыкі — гэта перш за ўсё ўрок мастацтва і далучэнне да духоўнай спадчыны чалавецтва.
Настасся Есауленка — пра любоў да музычнага мастацтва і як яна дзеліцца ёю са сваімі вучнямі, у тым ліку з парушэннямі зроку.
Спасцігаць музычнае мастацтва Настасся пачала ў 6 гадоў. Пасля заканчэння сталічнай дзіцячай музычнай школы № 9 паступіла ў Мінскае дзяржаўнае музычнае вучылішча імя М.І.Глінкі, затым — у Беларускую дзяржаўную акадэмію музыкі. Скончыла яе ў 2014 годзе па класе фартэпіяна ў дацэнта У.А.Дулава.
Пасля работы ў дзіцячай музычнай школе Настасся вырашыла паспрабаваць сябе ў ролі ўніверсітэцкага выкладчыка. І ў 2020 годзе пачала працаваць у БДПУ імя Максіма Танка. Сёння яна магістрант педуніверсітэта, працуе на факультэце эстэтычнай адукацыі выкладчыкам па фартэпіяна. “У першую чаргу ў БДПУ працуюць кваліфікаваныя выкладчыкі, дацэнты, прафесары, якія даюць не толькі веды па пэўным прадмеце, але і падтрымку ў неабходны момант”, — падкрэсліла Н.Есауленка.
Яшчэ ў гады навучання ў Акадэміі музыкі Настасся станавілася лаўрэатам і дыпламантам розных рэспубліканскіх і міжнародных конкурсаў як удзельнік камернага ансамбля. У 2020—2021 гадах была лаўрэатам розных конкурсаў фартэпіянных дуэтаў. Жыццё Н.Есауленка насычана не толькі творчай дзейнасцю, але і навуковай. Так, у лістападзе мінулага года яна ўдзельнічала ў Міжнародным конкурсе філасофскіх эсэ “Праблема чалавека ў XXI стагоддзі”, прымеркаваным да Сусветнага дня філасофіі, дзе атрымала дыплом у намінацыі “Культура філасофскага мыслення”.
А нядаўна стала ўладальніцай дыплома I ступені і атрымала званне лепшага студэнта СНД 2022 года. Да ўдзелу ў конкурсе “Лепшы студэнт СНД” Насцю падштурхнула дэкан факультэта С.М.Кабачэўская. А навуковы кіраўнік — кандыдат мастацтвазнаўства дацэнт Л.А.Шкор — дапамагла падрыхтаваць артыкул “Навучанне дзяцей з парушэннямі зроку ігры на фартэпіяна як спосаб актуалізацыі творчых патрэб асобы”, які і быў адзначаны дыпломам І ступені і апублікаваны ў IV Кніжнай калекцыі СНД “Міжнародная энцыклапедыя таленавітай моладзі”.
“У артыкуле раскрываецца важнасць рознабаковага развіцця навучэнца і неабходнасць складання індывідуальных адукацыйных маршрутаў для асоб з асаблівасцямі развіцця, у прыватнасці, з парушэннем зроку. Першым важным крокам у актуалізацыі творчых здольнасцей асобы з’яўляецца развіццё цікавасці да самастойнай творчай дзейнасці навучэнца, — патлумачыла магістрант. — Музіцыраванне дазваляе дзецям з парушэннямі зроку ўсвядоміць уласную творчую ўнікальнасць. А затым, абапіраючыся на яе, прадукцыйна наладжваць камунікацыю з
іншымі дзецьмі праз сумесную музычную дзейнасць, напрыклад, спевы ў ансамблі. Такім чынам, разам яны прыйдуць да разумення такіх паняццяў, як сутворчасць, суперажыванне, садзейнічанне”.
Настасся пераканана, што навучанне музыцы дзяцей з парушэннямі зроку павінна ўключаць агульную эстэтычную адукацыю, якая не прадугледжвае прафесійнай падрыхтоўкі канцэртнага выканаўцы. Таму і прынцыпамі педагога павінна быць: “Нескладана і меладычна, лёгкае падбіранне музыкі на слых і выкарыстанне зручнай аплікатуры”.
“Урок музыкі — гэта перш за ўсё ўрок мастацтва і далучэнне да духоўнай спадчыны чалавецтва. Неабходна дапамагчы дзіцяці настроіцца на навучанне ігры на фартэпіяна як на творчы працэс, што далучыць яго да гісторыі культуры. Педагагічнае суправаджэнне дапамагае ствараць мастацкі вобраз сродкамі музычнай выразнасці, разумеючы прыгажосць меладычных і гарманічных ліній. Галоўнае — паказаць навучэнцу, што ігра на музычным інструменце — гэта захапляльна, а музіцыраванне — гэта выдатны спосаб самапазнання і рэалізацыі ўнутраных творчых патрэб”.
Да такіх высноў Н.Есауленка прыйшла ў час навуковага даследавання, якое збіраецца працягваць і далей: “У сваёй магістарскай дысертацыі апісваю вопыт работы настаўнікаў сталічнай сярэдняй школы № 188 для дзяцей з парушэннямі зроку, наведваю іх урокі, бяру інтэрв’ю ў педагогаў. Пасля заканчэння магістратуры збіраюся паступаць у аспірантуру БДПУ, глыбей вывучаць выбраную тэму і распрацоўваць уласную методыку навучання ігры на фартэпіяна дзяцей з парушэннямі зроку”.
Вольга АНТОНЕНКАВА.
Фота БДПУ і з архіва гераінь
Па матэрыялах https://nastgaz.by/.
«Народная асвета» рекомендует:
Все краски Белого Света
Т. И. Домарёнок
В книге сказок автор Татьяна Домарёнок дарит юным читателям удовольствие от общения с чудесами природы родного края. Дети узнают о том, какая необыкновенная красота живёт в самом обыкновенном цветочке, дождевой капельке, небесном облаке, лучиках солнечного света, и научатся видеть эту красоту.
Книга адресуется детям младшего и среднего школьного возраста, любящим рисовать и мечтающим стать художниками.
Стоимость – 10.47 руб.
Ссылка на серию «Творческие сказки».